W związku ze zbliżającym się końcem roku Memoriał Montormel będzie zamknięty w niedzielę 24, poniedziałek 25, niedzielę 31 grudnia 2023 r. i poniedziałek 01 stycznia 2024.

Cały zespół życzy wspaniałego okresu świątecznego !

Od 1 listopada do 31 marca Miejsce Pamięci będzie otwarte w soboty, niedziele i poniedziałki od 10:00 do 17:30 (ostatnia wizyta od 16:30, czas trwania 1 godzina).

Miejsce Pamięci zostanie zamknięte w poniedziałek 6 listopada 2023 r.

Mamy przyjemność podzielić się z Państwem programem corocznych obchodów upamiętniających zamknięcie worka Falaise-Chambois, organizowanych przez departament Orne i Narodowe Stowarzyszenie Pamięci 1 Polskiej DB (ANS 1re DB).

Spodziewana jest szeroka frekwencja, gdyż w skład polskich delegacji wejdzie ponad 80 żołnierzy z Dowództwa Rodzajów Sił Zbrojnych RP, 11 Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej, 10 Brygady Kawalerii Pancernej oraz 21 Brygady strzelców Podhalańskich. 

Oprócz obchodów jak co roku w Orne i Calvados, zaplanowano uroczystość w Val-Couesnon, gdzie żołnierze samodzielnej brygady strzelcow podhalańskich polegli 18 czerwca 1940 roku, broniąc „reduty bretońskiej”. 

Nadchodzaca edycja 2022 posiada szczególnie symboliczny aspekt, ponieważ wyznacza 75 rocznicę powstania „ANS 1re DB”. To właśnie w 1947 roku weterani generała Maczka, którzy po wojnie osiedlili się we Francji, założyli to stowarzyszenie, którego celem jest wzajemna pomoc i przekazywanie historii o walkach dywizji, oraz kultywowanie pamieci po towarzyszach poległych na ziemi francuskiej.

Piątek 19 sierpnia

Villemontaine (La Fontenelle, Val-Couesnon)

• 11.00: oddanie hołdu trzem żołnierzom Podhala, którzy polegli 18 czerwca 1940 r. broniąc „Reduty Bretońskiej” przed XV. Panzerkorps.

Sobota 20 sierpnia

Chambois

• 9 rano: msza w kościele Saint-Martin
• 10.15 : złożenie wieńców na „skrzyżowaniu zwycięstwa”

Montormel (muzeum zamkniete do 14:00)

• 11.00 : oddanie hołdu generałowi Maczkowi, złożenie wieńców
• 13h00 : koktajl, złożenie wieńca w kościele Coudehard przez delegację 21. BSP

Soignolles

• 17h00 : uroczystość upamiętniająca żołnierzy 10. PSK, który poległ za wyzwolenie gminy

Saint-Sylvain

• 18:00 : uroczystość upamiętniająca żołnierzy batalionu podhalańskiego 1 1. Dywizji pancernej poległych za wyzwolenie gminy
• 19.00: koktajl

Niedziela 21 sierpnia

Urville-Langannerie, polski cmentarz wojskowy

• 9.30: msza św.
• 11.00: ceremonia cywilna i wojskowa, złożenie wieńców, zapalenie znicza pamięci

Potigny

• 12:00: uroczystość na placu 1. Polskiej Dywizji Pancernej
• 12:30: poczęstunek w ratuszu

Informacja

Organizatorzy pragną zaznaczyć, że możliwość złożenia wieńca jest uwarunkowana wcześniejszym otrzymaniem imiennego zaproszenia oraz potwierdzeniem chęci złożenia. Nie jest dopuszczalne, aby niezadeklarowane stowarzyszenia zakłócały protokół, by złożyć kwiaty wyjęte w ostatniej chwili z bagażnika samochodu.

W weekend 20-21 sierpnia 2022 roku odbyły się uroczystości upamiętniające bitwę pod Falaise-Chambois. Rok jest o tyle szczególny, że przypada w nim również 75. rocznica powstania “ANS 1re DB”, stowarzyszenia, które od roku 1947 kultywuje we Francji tradycje dywizji generała Maczka.

Ta 78. edycja bitwy pod Falaise-Chambois rozpoczęła się w piątek 19 sierpnia, kiedy to oddano hołd żołnierzom Brygady Podhalańskiej, którzy polegli za Francję w czerwcu 1940 roku podczas obrony „Reduty Bretońskiej”. Ponad stu mieszkańców Val-Couesnon przyłączyło się do żołnierzy delegacji 21 Brygady Strzelców Podhalańskich, wicekonsul Anny Majdy, burmistrza Val-Couesnon Emmanuela Houdusa i radnego departamentu Aymar de Gouvion Saint Cyr dla upamiętnienia tej bitwy, która stanowiła jedno z ostatnich starć Bitwy o Francję.

Obchody zamknięcia kieszeni Falaise-Chambois rozpoczęły się w sobotę 20 sierpnia w Chambois mszą w intencji pokoju, a następnie uroczystym hołdem na wzgórzu Montormel. Ten czas pamięci był dla Christophe’a de Balorre, przewodniczącego rady departamentu Orne, okazją do oddania hołdu męstwu Polaków, którzy musieli stawić czoła przerażającej dywizji pancernej SS Das Reich.

Wystąpienia poszczególnych prelegentów miały bardzo szczególną wymowę, biorąc pod uwagę fakt, że na Ukrainie wciąż szaleje wojna. Ambasada Ukrainy specjalnie na tę okazję przysłała swojego pierwszego sekretarza. Uroczystości na wzgórzach panującymi nad doliną rzeki Dives zakończyły się bardziej kameralnym hołdem przy kościele w Coudehard, gdzie 19 i 20 sierpnia 1944 r. intensywnie walczył batalion podhalański 1. Polskiej Dywizji Pancernej.

Dalszy ciąg uroczystości prowadził szlakiem gąsienic czołgów generała Maczka w dapartamencie Calvados, gdzie gminy Soignolles i Saint Sylvain organizują upamiętnienia na coraz większą skalę. W tym roku należy odnotować obecność wielu dzieci, które – jak zaznaczyła Patricia Fieffé, burmistrz Soignolles – pewnego dnia zostaną wezwane do przyjęcia roli przekaźników pamięci.

Obchody kontynuowano w niedzielę na polskim cmentarzu wojskowym w Urville-Langannerie, gdzie zidentyfikowano grób kaprala Szymańskiego, poległego 8 sierpnia 1944 r. pod Saint-Aignan-de-Cramesnil. W swoim wystąpieniu szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk podkreślił znaczenie bitwy pod Falaise-Chambois dla Polaków, których kraj był uciemiężony pod barbarzyńską okupacją.

Trzy dni pamięci zakończyły się w Potigny krótszą, ale równie uroczystą ceremonią, zakotwiczoną w tradycji przyjaźni francusko-polskiej. Kierujemy serdeczne podziękowania dla wszystkich organizatorów – władz wojskowych, cywilnych i religijnych, chorążych i uczestników, którzy poświęcili swój czas, aby przyczynić się do sukcesu tych uroczystości. 

Tekst : Jakub Wiacek

Zdjecia : ©CD61